कर्णालीका ‘अभागी’ यामलाल कँडेल
एमाले प्रदेश संसदीय दल नेता कँडेलले मुख्यमन्त्री बन्न गरेको चौथो प्रयास पनि असफल

सुर्खेत । यामलाल कँडेल कर्णाली प्रदेशमा एमालेका ‘हेभिवेट’ नेता हुन् । कर्णालीको मुख्यमन्त्री बन्ने जोशमा केन्द्रमा टिकट दावी गर्दा पाउने छवि भएका यामलाल प्रदेश सभामै चुनाव लडे । चुनावी परिणाममा कँडेलले जित त हात पारे, तर उनको नेतृत्वमा सरकार बन्ने अवस्था थिएन ।
तर जब एकाएक केन्द्रमा कांग्रेस र माओवादी केन्द्रको समिकरण भत्कियो , एमालेको सहयोगमा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड प्रधानमन्त्री चुनिए, त्यसपछि कँडेलको सपना फेरि ब्यूतिएर आयो ।
उनी नयाँ समिकरणमा कर्णाली प्रदेशको मुख्यमन्त्री बन्ने चर्चा पुस १० देखि २४ पुससम्म १४ दिन जताततै चुलियो । यामलाल पनि यसपटक त कसो मुख्यमन्त्री बन्न नपाइएला भनेर आन्तरिक राजनीति मिलाउने देखि सांसदहरुको जोडघटाउमा लागिसकेका थिए ।
तर, फेरि पनि उनको सपना त्यक्तिबेला टुट्यो, जब केन्द्रमा कर्णालीमा एमालेले सभामुख लिएर ५ वर्ष नै माओवादी केन्द्रले मुख्यमन्त्री बन्ने समझदारी बन्यो । सूदुरपश्चिम, बागमति, मधेस जस्ता प्रदेशमा आलोपालो मुख्यमन्त्रीमा सहमति बनेपनि कर्णाली, प्रदेश १, लुम्बिनी र गण्डकीमा एउटै दलले ५ वर्ष सरकारको नेतृत्व् गर्ने गरी प्रधानमन्त्रीको सरकारी निवास बालुवाटारमा सहमति बन्यो ।
यो सहमति पछि फेरि एकाएक १४ दिन अगाडी मुख्यमन्त्री बन्न पलाएको आश यामलालको तुहियो ।

कँडेलले कर्णाली प्रदेशको मुख्यमन्त्री बन्न यो पटक चौथो प्रयास गरिरहेका थिए । तर, मुखैमा आईसकेको मुख्यमन्त्रीको पद फेरि पनि गुमेपछि अहिले यामलाल कँडेललाई सर्खेततिर धेरैजसो राजनीतिज्ञहरुले ‘अभागी’ नेताका रुपमा चर्चा गर्न थालेका छन् ।
०५५ सालमा नै गिरिजाप्रसाद कोइराला नेतृत्वको सरकारमा पर्यटन मन्त्री भइसकेका कँडेल मुख्यमन्त्री बन्ने उद्देश्यसहित ०७४ मा प्रदेश झरेका थिए । तर त्यो बेला एमाले–माओवादीबीचको समीकरण बन्दा नेकपा (माओवादी केन्द्र) का महेन्द्रबहादुर शाही मुख्यमन्त्री बने ।
२० सिट जितेको एमालेसँग बहुमतका लागि १ सिट अपुग थियो । ४० सदस्यीय प्रदेश सभामा सरकार बनाउन २१ सिट आवश्यक थियो । केन्द्रबाट नै कर्णाली माओवादीको भागमा पर्दा कँडेलसामु माओवादीका महेन्द्रलाई स्वीकार्नु बाहेक अर्काे विकल्प रहेन ।
३ फागुन ०७४ मा माओवादी संसदीय दलको नेता महेन्द्रबहादुर शाही मुख्यमन्त्रीमा नियुक्त भए । पछि एमाले र माओवादी केन्द्र मिलेर नेकपा बनेपछि कँडेलले मुख्यमन्त्री आलोपालो हुनुपर्ने भनेका थिए, तर त्यसो पनि भएन ।
०७४ मा एमाले र माओवादी गठबन्धन बनाएर चुनावमा गएपनि पछि पार्टी एकता गरेर एउटै दल बनाएका थिए । केन्द्रमा पार्टीभित्र केप ीओली र पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डका वीचमा खटपट हुन थालेपछि कँडेलले एकै पार्टीमा भएपनि मुख्यमन्त्री बन्ने ध्येयमा आफ्नै पार्टीका मुख्यमन्त्री रहेका महेन्द्र बहादुर शाहीमाथी अविश्वास प्रस्ताव समम दर्ता गराए ।
२४ असोज ०७७ मा कँडेलले मुख्यमन्त्री शाही विरुद्ध अविश्वासको प्रस्ताव ल्याएका थिए । पूर्व एमालेका २० सांसद र पूर्व माओवादीमा रहेका ३ सांसद आफनो प्षमा पार्ने प्रयास गरेर उनले शाही विरुद्द अविश्वास प्रस्ताव प्रदेश सभामा ल्याए ।
तर त्यसमा पनि उनी सफल हुन् सकेनन् । त्यो बेला कँडेलले पूर्व माओवादी सांसद धर्मराज रेग्मी, ठम्मर विष्ट, पुष्पा घर्तीको समेत हस्ताक्षर सङ्कलन गरेका थिए ।
२३ फागुन ०७७ मा सर्वोच्च अदालते एमाले र माओवादी केन्द्र ब्युँताएपछि पुनः १ वैशाख ०७८ मा महेन्द्रबहादुर शाही नेतृत्वको सरकार विरुद्ध दोस्रो पटक कँडेलले मुख्यमन्त्री बन्ने आकांक्षासहित अविश्वासको प्रस्ताव ल्याए । तर तत्कालिन माधव नेपाल समूहका प्रकाश ज्वाला लगायतका चार जनाले एमालेमा विद्रोह गरेपछि उनको त्यो प्रयास पनि सफल भएन ।
प्रत्यक्षमा १ सिट जितेको कांग्रेसले सरकारको नेतृत्व गने अवसर पाउँदा समेत कँडेल प्रतिपक्षको कुर्सीमा बस्न विवश भए । एक वर्ष भन्दा बढीको समय प्रतिपक्षको भूमिका निर्वाह गरेका कँडेल पुनः मुख्यमन्त्री बन्ने दिवा सपनासहित ०७९ को आम निर्वाचनमा प्रदेशमै बसे ।
आफू भन्दा जुनियर नेतालाई प्रतिनिधि सभामा पठाएर प्रदेश सभामै चुनाव लडेका उनी नेपाली कांग्रेसका कालीप्रसाद शाक्यलाई पराजित गर्दै विजयी पनि भए ।
१८ कार्तिकमा कँडेलले आफ्नो चुनावी प्रतिबद्धता सार्वजनिक गर्दै कर्णालीको भावी मुख्यमन्त्रीमा आफूलाई प्रस्तुत गरेका थिए ।
तर यसपटक पनि उनको सपनामा व्रेक लाग्न पुगेको छ ।










एमाले फर्किएकी रामकुमारी अत्यधिक मतका साथ केन्द्रीय सदस्यमा विजयी
सुनिता डंगोल एमाले केन्द्रीय सदस्य निर्वाचित
अवैध लागुऔषधसहित विभिन्न स्थानबाट १९ जना पक्राउ
उपमहासचिव हारेका विष्णु रिमाल केन्द्रीय सदस्यमा पनि पराजित
लगातार तेस्रोपटक एमाले अध्यक्ष बनेका केपी ओलीको यस्तो छ राजनीतिक यात्रा
यस्ता छन् क्रिकेटको महाकुम्भ एनपिएलमा बनेका रोचक तथ्य र ‘रेकर्ड’
यु–१९ एसिया कप : बंगलादेशसँग पनि हार्याे नेपाल
एमाले महाधिवेशन : दुई जनाकाे उम्मेदवारी खारेज र १५ ले लिए फिर्ता
अनेरास्ववियु अध्यक्षमा ७ मतले पराजित प्रकाश पौडेलले दिए केन्द्रीय सदस्यमा उम्मेदवारी
एमाले महाधिवेशन : अहिलेसम्म कति मत खस्यो ?
प्रतिक्रिया