शनिबार, वैशाख २७, २०८२

गर्मीमा छालालाई कसरी जोगाउने ? यस्ता छन् तरिका

डा. सविना भट्टराई २०७८ भदौ ५ गते १५:४५

गर्मी समयमा हामीले कसरी छालाको सुरक्षा गर्ने भनेर धेरैलाई चिन्ता हुन्छ । यस्तो चिन्ता हुनु स्वाभाविक हो ।

समयमा छालाको हेरचाह गरेनौँ भने छालासम्बन्धि विभिन्न समस्या आउन सक्छ । त्यसैले समस्या आउनुभन्दा पहिले घरैभित्र कसरी छालालाई जोगाउने भन्ने कुरामा विशेष ध्यान दिनु पर्छ ।

गर्मी महिनामा सन स्क्रिमको छनोट गर्दासमेत विशेष ध्यान दिनुु पर्छ । किनभने गर्मीमा च्यापच्याप हुने खालका क्रिमको छनोट गर्नु हुँदैन । त्यसैल जेल र लोसनका रुपमा भएका सन्स क्रिम गर्मीमा राम्रो मानिन्छ । चिल्लो छाला भए जेल र सुख्खा भए लोसन बेसको सन स्क्रिम लगाउनु पर्छ ।

घरभित्र बसेका छौँ भने मोस्चाराइजर र सन्स क्रिम लगाउने भन्ने भ्रम हामीसँग रहेको छ । त्यस्तो पनि गर्नु हुँदैन । घरभित्र बस्दा राम्रोसँग जेलयुक्त सन्स क्रिम लोसनयुक्त मोस्चाराइजर लगाउनु पर्छ । अझ, कम्प्युटरमा बसेर काम गर्दा कम्प्युटरबाट निस्कन रेडिएसनबाट बच्न ३ देखि ४ घण्टाको फरकमा सन्सक्रिम लगाउँदा राम्रो मानिन्छ ।

गर्मीको समयमा चिल्लो प्रकारको मोस्चराइजर लगाउनु हुँदैन । यस्ता, मोस्चाइराइरले बाहिरको धुलो टाँसिने र छालाको रोम छिद्र टालिने हुन्छ । यसरी रोम छिद्र बन्द हुँदा शरीरको विकार बाहिर निस्कन पाउँदैन । जो पसिनाको माध्यमबाट निस्कन्छ । त्यसले अनुहारमा दाग धब्बा देखिनेलगायत विभिन्न छालाजन्य समस्या देखिन्छ ।

यस्ता क्रिमले छालाजन्य समस्याहरू डण्डिफोर, छाला फुस्रो हुने, चिलाउने चायाँ र पोतोलगायतबाट बच्न सकिन्छ । हाम्रो बानी के छ, भने बिहान घरबाट निस्किँदा एकपटक सन्सक्रिम लगाएर निकिन्छौँ । तर, त्यतिले मात्र हाम्रो छालाको सुरक्षा हुँदैन । सन्सक्रिम ३ देखि ४ घण्टाको फरकमा प्रयोग गनु पर्छ । घरबाहिर निस्किँदा सकेसम्म छाताको प्रयोग गर्नु पर्छ ।

कुनै समस्या नभएको छालाका लागि एसपिएफ २५ भन्दामाथिको सन्सक्रिमको प्रयोग गर्नु पर्छ । तर, छालामा चायाँ पोतोलगायत छालाजन्य संक्रमण भएको छ भने घामबाट बचाउन चिकित्सकको सल्लाहमा एसपिएफ ५० भन्दामाथिका सन्स क्रिम प्रयोग गर्नु उपयुक्त हुन्छ ।

गर्मीमा धुलो र धुँवाले अनुहार तथा हात खुट्टाको छालालाई सोझो असर गर्छ । जसले छाला कालो र फुस्रो बनाउँछ । त्यस्तो समस्याबाट बच्न राम्रोसँग अनुहारमा सन्सस्क्रिम लगाउनु पर्छ । अन्य छालामा जेलयुक्त मोस्चाराइजरको प्रयोग गनुपर्छ ।

विभिन्न देशका छालाा रोग विशेषज्ञहरूले सन्स क्रिम ६ महिनादेखि माथिले लगाउनु पर्ने बताउँदै आएका छन् । पछिल्लो समय पश्चिमा देशहरूमा छालाको क्यान्सर देखिन्छ । भने हाम्रो जस्तो देशमा चाउरीपना, चायाँ पोतोलगायत समस्या बढी देखिने गरेको छ ।

त्यसैगरी, गर्मीमा चिसो पानीले दिनहुँ नुहाउनु पर्छ । यो मौसममा पसिना आउने हुँदा हामीले प्रशस्त पानी पिउनु पर्छ । खानामा भिटामिन सी, भिटामिन ई, भिटामिन ए भएका खाने कुराहरू खानु पर्छ । अम्लीय फलफूल तथा खाने कुरा खानु पर्छ ।

राति सुत्नुअघि फेसवास गर्नु पर्छ । किनभने दिनभरको धुलो धुँवा हाम्रो अनुहारको छालामा जम्मा भएर बसेको हुन्छ । त्यसलाई निकाल्न र सफा गर्न अनुहार धुने गर्नु पर्छ । अनुहार सफा गरेपछि मोस्चरराइजरको प्रयोग गर्नु पर्छ ।

(वरिष्ठ छाला रोग विशेषज्ञ डा.भट्टराईसँग मेरोन्यूजकर्मी सञिजता खनालले गरेको कुराकानीमा आधारित )

प्रतिक्रिया