लहान । लिएको ऋणको साँवा र ब्याज चुक्ता गर्दासमेत साहुले दृष्टिबन्धकमा राखेको जग्गा फिर्ता नगर्दा सप्तरीको बोदे बर्साइन नगरपालिका ५ का मोहमद तैयबको परिवार चिन्तामा डुबेको छ । घर खर्च चलाउन तैयबले २०७१ सालमा एक कठ्ठा आठ धुर जग्गा स्थानीय रामदेव साहको नाममा लिखत पास गरी ३८ लाख ७० हजार ऋण लिएका थिए ।

तैयबले हालसम्म साहलाई साँबा ब्याजसहित ४५ लाख २० हजार बुझाइसकेका छन् । बाँकी रकम चुक्ता गर्न आफू तयार भए पनि साहले जग्गा फिर्ता गर्न नमानेको उनले बताए । ‘मेरो पूरै परिवार मानसिक तनावमा छ,’ तैयबले भने ।

साहले तैयबको जग्गा फिर्ता गर्न विभिन्न बहाना बनाउँदै आएका छन् । ऋणबापत लिएको ३८ लाख ७० हजारको हालसम्म साहले ब्याजसमेत गरेर ८१ लाख हिसाब भएको तैयबलाई सुनाउँदै आएका छन् । आफ्नो जग्गा फिर्ता आउँछ कि आउँदैन भन्ने चिन्ता तैयबलाई परेको छ ।

साहसँग धितोमा जग्गा राखेर २०७६ कात्तिकमा १२ लाख ऋण लिएका बोदे बर्साइन नगरपालिका–५ कै मदनलाल साह पनि एक वर्षमै ब्याजसहित २५ लाख तिर्नु परेको पीडा सुनाउँछन् । घर खर्चका लागि १२ कठ्ठा १७ धुर जग्गा साहको नाममा दृष्टिबन्धक लिखत पास गरी १२ लाख ऋण लिएको उनले बताए । ‘ऋण ब्याजसहित फिर्ता गरिसकेको छु, जग्गा फिर्ता गर्नुको साटो उल्टै साहले मेराविरुद्ध लेनदेनको मुद्दा हाल्नुभएको छ,’ मदनलालले भने । ब्याजसहित ऋण चुक्ता गरिसकेकाले जग्गा फिर्ताका लागि गत वर्षदेखि साहलाई आग्रह गर्दै आएको उनको भनाइ छ ।

यस्तै १२ लाख ऋण लिएका सोही वडाका रामप्रसाद खत्बेको अवस्था पनि साहकै जस्तै छ । घर खर्चका लागि साहसँग लिएको ऋण एक वर्षअघि नै चुक्ता गरे पनि जग्गा फिर्ता नपाएको उनको गुनासो छ । सप्तरीको शम्भुनाथ नगरपालिका कठौनाका ललिता मण्डल पनि साहकै ऋणका कारण आफ्नो परिवार बिचल्लीमा पर्ने अवस्था आएको बताउँछन् ।

श्रीमानलाई वैदेशिक रोजगारमा पठाउन १५ कठ्ठा जग्गा साहको नाममा लिखत पास गरी चार लाख ऋण लिए पनि हालसम्म ब्याजसहित २५ लाख फिर्ता गरिसकेको मण्डलले बताइन् । ‘साहले जग्गा फिर्ता गर्न मान्नुभएको छैन,’ उनले भने, ‘उल्टै धम्की दिँदै आउनुभएको छ ।’

सप्तरीको खड्क नगरपालिका ६ का छेदीलाल पासवानको पीडा पनि कहाली लाग्दो छ । उनले २०७३ सालमा चार कठ्ठा १९ धुर जग्गा साहको नाममा दृष्टिबन्धक पास गरी १६ लाख ऋण लिएका थिए । पासवानले ब्याजसहित अहिलेसम्म ७६ लाख ६२ हजार तिरिसकेका छन् । सप्तरीका ३० जनाभन्दा बढी साहको ऋणको भारी बोक्दै मानसिक तनाब झेल्दै आएका छन् ।

सप्तरीको शम्भुनाथ नगरपालिका १२ अर्नहाका ध्रुवनारायण साह, बोदे बर्साइन नगरपालिका ९ देउरीका वीरेन्द्र यादव, शम्भुनाथ नगरपालिका ३ का रमाकान्त चौधरी, खड्क नगरपालिका ८ का बच्चालाल साह, सुरुङ नगरपालिका–४ का सबुर चौधरी, रुपनी गाउँपालिकाका अरबिन्द साह, बोदे बर्साइन नगरपालिकाका मोहमद सौदागर, सतदेव पौदार, मोहमद सागर हुसैन, मोहमद असलमलगायतले साहबाट ऋण लिँदा दुःख पाएका छन् ।

ऋण चुक्ता गर्दासमेत साहले जग्गा फिर्ता नगर्दा घरबारविहीन भएको पीडितको भनाई छ । साहले आफूहरूको जग्गा फिर्ता नगरे कानुनी उपचार खोज्ने उनीहरूले बताएका छन् ।

आरोपित साहले भने आफूले उनीहरूसँग रकम तिरेर जग्गा खरिद गरेको बताए । उनले भने, ‘मैले जग्गा किनेको हुँ, अहिले जग्गाको मूल्य बढेकाले लोभ लागेर उनीहरूले जग्गा फिर्ता मागिरहेका छन् ।’ राजु विश्वकर्मा/ रासस