असाधारण बहुमतबाट झर्दै प्रधानमन्त्रीको मत

गत पुसमा २६८ सांसदको विश्वास पाएका प्रधानमन्त्री संसदमा अहिले १४७ सांसदको समर्थनमा खुम्चन थालेका छन्

शितल शर्मा २०८० असार १३ गते २०:१२

काठमाडौँ । १० पुसमा प्रधानमन्त्री नियुक्त हुँदा प्रधानमन्त्री प्रचण्डसँग अहिलेका प्रतिपक्षी दलहरुको समर्थन थियो । २६ पुसमा पहिलो पटक संसदमा विश्वासको मत लिन जाँदा उनले संसदमा असाधारण मत प्राप्त गरेका थिए । अहिलेका समकक्षी नेताहरु प्रधानमन्त्री हुँदा पनि प्रचण्डले जति यसरी संसदको मत पाएका थिएनन ।

तर उनलाई संसदका एक सिटे दल नेपाल मजदुर किसान पार्टी र राष्ट्रिय जनमोर्चा बाहेक सवै दलले विश्वासको मत दिएका थिए ।

२ सय ७५ सदस्यीय प्रतिनिधिसभामा उपस्थित २७० जनामध्ये विश्वासको मतको पक्षमा २ सय ६८ मत परेको थियो त्यसबेला । विपक्षमा २ मत प्रेम सुवाल र चित्रवहादुर केसीले मात्र दिएका थिए ।

राष्ट्रपति चुनावपछि नयाँ राजनीतिक परिदृश्य देखा परयो । प्रतिपक्षमा रहेको कांग्रेस सत्तापक्षमा र सत्तामा रहेको एमाले, राप्रपा लगायतका दल प्रतिपक्षमा पुग्यो । प्रधानमन्त्री प्रचण्डले फेरि दोस्रो पटक संसदमा विश्वासको मतको लागि परिक्षा दिनुपरयो ।

प्रधानमन्त्रीले चैत ६ गते दोस्रो पटक संसद्बाट विश्वासको मत लिएका थिए । त्यसबेला भने प्रचण्डको संसदमा रहेको असाधारण विश्वास घट्यो । त्यसबेला विश्वासको मत लिँदा २६८ को संख्या घटेर १ सय ७२ मा खुम्चियो । त्यस समयमा विपक्षमा ८९ मत परेको थियो भने नेमकिपा तटस्थ बसेको थियो ।

प्रधानमन्त्रीलाई कांग्रेस, माओवादी, राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी, जनता समाजवादी पार्टी, नेकपा एकीकृत समाजवादी, नागरिक उन्मुक्ति पार्टी, लोकतान्त्रिक समाजवादी पार्टी, जनमत पार्टी, राष्ट्रिय जनमोर्चा लगायतले विश्वासको मत दिएका थिए ।

त्यसपछि फेरि तेस्रो पटक विश्वासको मतका लागि नभएपनि सरकारले प्रस्तुत गरेको आगामी आथिर्क वर्षको बजेटका लागि एमालेले मतदान माग गरयो । संसदकै इतिहासमा पहिलो पटक बजेटमा विपक्षी दलले गोप्य मतदान माग गरेपछि मतदान भएको थियो । यसले पनि सरकारको विश्वास कति छ भन्न्े देखाउँछ ।

एमालेले बुधबार संसदमा बजेटमा मतदान माग गर्दा भएको मतदानमा चैत ६ पछिको प्रधानमन्त्रीको संसदको विश्वास घटेको छ । अर्थात त्यसबेला सरकारबाहिर रहेपनि सरकारलाई साथ दिएको राष्टिय स्वतन्त्र पार्टीले अहिले विपक्षमा मतदान गरेको छ । जनमत पार्टीले पनि विपक्षमा मतदान गरेको छ ।

यो पटक बजेट पारित गराउन प्रधानमन्त्री आफैले पनि निक्कै पापड बेल्नु परेको थियो । बजेटमा सत्तासिन दलहरुभित्रै असन्तुष्टि थियो । उनले एकीकृत समाजवादीका सांसदहरुलाई आफैले विस्वस्त बनाउनु परेको थियो । अर्काे दल जनता समाजवादी पार्टीका सांसद फकाउन जसपाको संसदीय दलको बैठकमै पुगेर आफना धारणा राख्नु परेको थियो । उनले जनमत पार्टीका अध्यक्ष सिके राउतलाई पनि टेलिफोन गरि बजेटमा सघाउन र आफुले असन्तुष्टिको सम्वोधन गर्ने प्रतिबद्धता जनाएका थिए । तर जनमतले भने प्रधानमन्त्रीको आग्रहलाई मानेन ।

त्यसपछि एमालेको मागका आधारमा बुधबार बजेटमा भएको मतदानमा पनि प्रधानमन्त्रीको मत घटेको छ । चैत ६ मा १७२ सांसदको समर्थन पाएका प्रधानमन्त्रीसँग अहिले १४७ मत देखिएको छ ।

बजेट बहुमतले पारित त भएको छ, यसले प्रधानमन्त्रीले संसदमा निरन्तर सांसदहरुको विश्वास गुमाउँदै लगेको तथ्यांक देखाएको छ । प्रधानमन्त्रीसँग चैत ६ मा दोस्रो पटक विश्वासको मत लिँदाका बेलाको भन्दा अहिले २५ मत कम पाएका छन् । उनले १० सांसदको साथ बुधबार संसदमा नपाएको भए बजेट फेल हुन्थ्यो । त्यसपछि उनले नैतिकताका आधारमा राजीनामा दिनुपर्ने अवस्था आउथ्यो । त्यो बाट भने प्रचण्डको नेतृत्वको सरकार जोगिएको छ ।

सरकारको पक्षमा कांग्रेसका ८८, माओवादीका ३२, जसपाका १२ र एकीकृत समाजवादीका १० सांसदको समर्थन जोड्दा १४२ सीट पुग्छ । बुधबारको मतदानमा माओवादीलाई चार दलबाहेक थप ५ सांसदले समर्थन गरेको देखिन्छ । लोसपाका ४, नागरिक उन्मुक्तिका ४ र जनमत पार्टीका ६ जना सांसदले सरकारको पक्षमा मतदान गरेको भए १५० भन्दा बढी हुने थियो । तर, सरकारलाई नागरिक उन्मुक्तिका ४ र स्वतन्त्र सांसद प्रभु साहले मात्रै समर्थन जनाएको अंकगणितले देखाएको छ ।

कांग्रेस, माओवादी, एकीकृत समाजवादी र जनता समाजवादी सरकारसँग देखिएको छ । नागरिक उन्मुक्ति र लोसपाका सांसदहरु पनि प्रधानमन्त्रीसँग देखिएका छन् । प्रभु शाहको पार्टी पनि सँगै देखिएको छ । अरु भने विप्षमा देखिन थालेका छन् ।

प्रधानमन्त्रीले संसदमा अव झन बलियो बनेर आफनो विश्वास टिकाउन नसक्दा प्रतिपक्षी दलले हिसाव गडबड गराईदिन सक्ने देखिएको छ ।
बुधबार प्रतिनिधिसभामा २५५ जना उपस्थित रहेकोमा बजेटको पक्षमा १ सय ४७ र विपक्षमा १ सय ८ मत पर्योि । सत्तारुढ दल नेपाली कांग्रेस, नेकपा माओवादी केन्द्र, नेकपा एकीकृत समाजवादी, जनता समाजवादी पार्टी, नागरिक उन्मुक्ति पार्टी, राष्ट्रिय जनमोर्चा र स्वतन्त्र सांसदले पक्षमा मतदान गरेका थिए । त्यसैगरी विपक्षमा एमाले, रास्वपा, राप्रपा, नेमकिपासहितका विपक्षमा मतदान गरेका थिए ।